วิธีฟื้นตัวจากการตัดสินใจลงทุนที่ผิดพลาด ลุกขึ้นปรับกลยุทธ์ และกลับมาแข็งแกร่งกว่าเดิม
นักลงทุนทุกคน ไม่ว่าจะมีประสบการณ์สูงหรือมีความสามารถมากแค่ไหน ย่อมต้องเคยทำผิดพลาดในการลงทุนอย่างน้อยหนึ่งครั้ง เพราะความผิดพลาดคือส่วนหนึ่งของเกมส์การลงทุน แต่สิ่งที่สำคัญกว่ามิใช่การหลีกเลี่ยงความผิดพลาดให้ได้ทั้งหมด แต่เป็นวิธีการฟื้นตัวจากความผิดพลาดนั้นและเรียนรู้อย่างมืออาชีพ กับขั้นตอนการปรับ mindset ง่าย ๆ เพียง 5 ขั้นตอน ดังนี้
ขั้นตอนที่ 1: ยอมรับความผิดพลาด โดยไม่โทษตัวเองจนเกินไป
ขั้นตอนแรกนี้สำคัญที่สุดคือ การยอมรับว่าคุณทำผิดพลาด ในช่วงแรกมันอาจจะดึงดูดให้คุณยึดติดกับการลงทุนที่กำลังขาดทุน ด้วยความหวังว่าราคาจะกลับมาฟื้นตัวได้ แต่บางครั้งคุณก็ต้องตัดสินใจขายขาดทุนและเดินหน้าต่อไป
ถ้ามันคือความผิดพลาดที่ผ่านไปแล้ว การตัดสินใจได้จบลงแล้ว ก็อย่าโทษตัวเองจนเกินไป คุณไม่ใช่นักลงทุนคนแรกที่ตัดสินใจผิดพลาด และก็จะไม่ใช่คนสุดท้าย แม้แต่นักลงทุนระดับตำนานอย่าง Warren Buffett ยังเคยขาดทุนจากการลงทุนในหุ้นสายการบินมาแล้ว หรือแม้แต่ Bill Ackman ก็เคย Buy high / Sell Low กับหุ้น Netflix แต่นั่นก็เป็นเพียงหนึ่งในความผิดพลาดที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้กับทุกคนเท่านั้น
ขั้นตอนที่ 2: วิเคราะห์ข้อผิดพลาดและต้องซื่อสัตย์กับตัวเอง
เมื่อยอมรับความผิดพลาดได้แล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการวิเคราะห์ว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้คุณตัดสินใจผิดพลาด เป็นเพราะขาดการศึกษาหาข้อมูล หรือเพราะอารมณ์ในการลงทุน หรือการตัดสินใจที่เกิดจาก FOMO (Fear of Missing Out) เพราะเห็นคนอื่นกำลังพูดถึงหุ้นหรือสินทรัพย์ตัวนั้น โดยสาเหตุหลัก ๆ ทั่วไปที่ทำให้นักลงทุนผิดพลาด ได้แก่
1. Overconfidence เกิดจากความมั่นใจที่มากเกินไป จนประเมินความเสี่ยงผิดพลาด
2. Insufficient Research ขาดการศึกษาข้อมูลที่เพียงพอ, พึ่งพาแหล่งข้อมูลที่ไม่น่าเชื่อถือ
3. Timing Issues เกิดจากปัญหาที่เกิดจากการเข้าซื้อในช่วงเวลาที่ไม่เหมาะสม บางครั้งหุ้นที่ดีอาจตกลงเพียงชั่วคราว
4. Emotional Investing การลงทุนที่ขับเคลื่อนด้วยอารมณ์ ไม่ว่าจะเป็นความกลัว ความโลภ หรือแรงกระตุ้นจากสังคม อาจส่งผลกระทบต่อการลงทุนของเราได้
คำแนะนำสำหรับนักลงทุนทุกรูปแบบ คือ การเขียนบันทึกถึงสิ่งที่เกิดขึ้น โดยการจดบันทึกจะช่วยให้คุณมองเห็นรูปแบบความผิดพลาดได้ชัดเจนขึ้น และช่วยป้องกันการทำซ้ำในอนาคต
คุณอาจจะผิดหวัง ถ้าต้องเขียนความผิดพลาดแบบเดิมซ้ำลงไปเป็นครั้งที่ 2 แต่เชื่อเถอะว่า คุณจะบอกตัวเองอย่างมั่นใจว่า คุณจะไม่มาเขียนบันทึกความผิดพลาดเดิมอีกเป็นครั้งที่ 3 (ครั้งที่ 4 นี่ไม่ควรให้เกิด)
ขั้นตอนที่ 3: ปรับมุมมอง และเรียนรู้ เปลี่ยนความผิดพลาดให้เป็นบทเรียน
เมื่อรู้แล้วว่าความผิดพลาดคืออะไร ก็มาถึงช่วงเวลาที่คุณสามารถเรียนรู้จากความผิดพลาดที่ผ่านมาได้ ซึ่งเปรียบเสมือนบทเรียนขนาดย่อม ๆ ที่ต้องเสียค่าเรียน แต่ก็ถือว่าคุ้มค่า เพราะมันให้บทเรียนที่ดีกว่าการเรียนรู้จากตำรา หรือคำบอกเล่าจากคนอื่นแน่นอน (เล่นจริง เจ็บจริง เรียนรู้จริง)
ลองถามตัวเองดูว่า:
- มีสิ่งใดที่คุณควรทำแตกต่างจากเดิม? ควรเกิดจากการเรียนรู้ว่า การทำสิ่งเดิมๆ ซ้ำๆ ย่อมไม่เกิดการเปลี่ยนแปลง
- สัญญาณเตือนใดที่คุณมองข้ามไป? บอกตัวเองว่าเรายังทุ่มเทได้มากกว่านี้ เรายังมีอาวุธได้มากกว่านี้
- คุณเพิกเฉยต่อข้อบ่งชี้ใดที่ควรให้ความสำคัญ? เราสามารถเรียนรู้เพิ่มเติมจากนักลงทุนคนอื่นได้ ว่าเค้ามีอะไรที่เรายังไม่มี
ดังนั้น การเปลี่ยนข้อผิดพลาดให้เป็นบทเรียน จะทำให้คุณเป็นนักลงทุนที่เฉียบแหลมขึ้น ตลาดการลงทุนอาจจะโหดร้าย แต่ก็เป็นครูที่ยอดเยี่ยมเช่นกัน
ขั้นตอนที่ 4: ลงมือแก้ไขอย่างมีกลยุทธ์และรวดเร็ว
เมื่อผ่านการวิเคราะห์ และเรียนรู้แล้ว ก็ถึงเวลาลงมือแก้ไขอย่างจริงจัง จงเริ่มต้นกับวิธีการ ดังต่อไปนี้:
- Cut Your Losses (If Needed): หากสินทรัพย์ที่คุณลงทุนมีแนวโน้มจะตกลงไปเรื่อย ๆ หากคุณประเมินได้ว่าปัจจัยที่คุณตัดสินใจซื้อสินทรัพย์นั้นผิดไปจากความจริง หรือคิดว่าราคาไม่มีโอกาสฟื้นตัวแล้ว การตัดสินใจขายขาดทุนและนำเงินไปลงทุนในสินทรัพย์ที่มีโอกาสดีกว่าอาจเป็นทางเลือกที่ดีกว่า
- Diversify Your Portfolio: หากความผิดพลาดเกิดจากการกระจุกตัวลงทุนในสินทรัพย์กลุ่มเดียว ให้ลองกระจายความเสี่ยงไปยังสินทรัพย์ประเภทอื่น ๆ
- Set Clear Goals and Limits: ก่อนการลงทุนครั้งใหม่ ควรกำหนดเป้าหมายการลงทุนที่ชัดเจน รวมถึงระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้ และพิจารณาการกำหนด stop-loss order เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้น
- Rebalance Regularly: ปรับพอร์ตการลงทุนให้สอดคล้องกับการวิเคราะห์ล่าสุดและภาวะตลาดที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งเพื่อให้พอร์ตการลงทุนดีขึ้น พร้อมกับปลุกความตื่นตัวให้กับตัวเอง
สิ่งที่แย่ที่สุดคือการนิ่งเฉยและไม่ทำอะไรเลย การลงมือทำมีค่ามากกว่าการปล่อยให้ความผิดพลาดเดิมค้างคาต่อไป
สิ่งที่แย่ที่สุดคือการนิ่งเฉยและไม่ทำอะไรเลย การลงมือทำมีค่ามากกว่าการปล่อยให้ความผิดพลาดเดิมค้างคาต่อไป
ขั้นตอนที่ 5: ก้าวต่อไปด้วยความมั่นใจ
นี่คือสิ่งที่นักลงทุนหลายคนพลาด พวกเขาปล่อยให้ความผิดพลาดครั้งหนึ่งกลายเป็นเงาตามหลอกหลอน บางครั้งก็หนีจากการลงทุนไปเลย ไม่อยากรับรู้อะไรเกี่ยวกับมันอีก แต่การปล่อยให้ความผิดพลาดผ่านไปโดยไม่ปรับตัวเลย ถือว่าเป็นการสูญเสียที่แท้จริง
เมื่อคุณได้เรียนรู้แล้ว ปรับกลยุทธ์แล้ว ถึงเวลาที่ต้องเดินหน้าต่อไปอย่างมั่นใจ อย่ายึดติดกับการลงทุนที่ผิดพลาด เหมือนกับเป็นบาดแผลเรื้อรัง เพราะยังมีโอกาสใหม่ ๆ รออยู่ข้างหน้าเสมอ
สิ่งที่นักลงทุนระดับโลกคิดเหมือนกันคือ "การลงทุนที่ผิดพลาดไม่ใช่จุดจบ แต่เป็นส่วนหนึ่งของการเดินทางสู่ความสำเร็จ" จนสามารถสร้างพอร์ตการลงทุนที่ยิ่งใหญ่ได้ในทุกวันนี้
สุดท้ายนี้ หากคุณเคยตัดสินใจการลงทุนผิดพลาด แปลว่าคุณกำลังเดินอยู่บนเส้นทางที่ถูกต้อง เพราะการลงทุนที่ดีไม่ใช่การไม่มีข้อผิดพลาด แต่คือการเรียนรู้จากมันและกลับมาแข็งแกร่งกว่าเดิม
ดังนั้น จงปัดฝุ่นตัวเอง ลับกลยุทธ์ให้คมกว่าเดิม แล้วลงสนามใหม่อีกครั้ง ทุกความผิดพลาดที่ผ่านมาคือประสบการณ์ที่จะทำให้การลงทุนครั้งต่อไปมีโอกาสประสบความสำเร็จมากยิ่งขึ้น
สนใจเปิดบัญชีผ่านแอปพลิเคชั่น KTAM Smart Trade ได้ที่ https://bit.ly/KTSTSignIn
คำเตือน : ผู้ลงทุนต้องทำความเข้าใจลักษณะสินค้า เงื่อนไขผลตอบแทน และความเสี่ยง ก่อนตัดสินใจลงทุน
ผู้เขียน : เขมรัฐ ทรงอยู่
รองผู้อำนวยการ ฝ่ายลงทุนต่างประเทศ
บลจ.กรุงไทย